 |
Tarihin Kasar Jamaica Kashi Na Daya |
Tarihin Jamaica a cikin shekaru 500 da suka gabata ya kasance tarihin jajircewar da al'ummar Jamaica a cikin gagarumin gwagwarmayar neman 'yanci da adalci da tsayin daka da jajircewarsu wajen fuskantar wahalhalu da wariya.
Jamaica Mutanen Espanya sun zauna a cikin 1510 kuma an tilasta wa 'yan asalin yankin yan kabilar Taino su zama bayi kuma a ƙarshe suka kawar da su. A farkon karni na 16 an fara aikin shigo da bayi daga Afirka ta Yamma don yin aiki a Jamaica.
Tarihin Jamaica a cikin shekaru 500 da suka gabata ya kasance tarihin jajircewar da al'ummar Jamaica a cikin gagarumin gwagwarmayar neman 'yanci da adalci da tsayin daka da jajircewarsu wajen fuskantar wahalhalu da wariya.
Jama’a na wancan zamani an gina su ne bisa tarihin kisan kiyashi da ake yi wa ‘yan asalin tsibirin, da bauta da zalunci na sama da shekaru dari uku da ‘yan Jamaican da ‘yan asalin Afirka suka sha da kuma cudanya tsakanin Turai, Afirka, Asiya da Gabas ta Tsakiya a cikin kokarin gina al'umma mai alfahari, 'yanci da ci gaba a tsakiyar yankin Caribbean.
Mutanen Jamaika na Farko
Mutanen Jamaika na farko su ne Indiyawan Taino da suka zauna a Jamaica a shekara ta 600 AD. Mutanen dutse ne da suka yi ƙaura zuwa Jamaica daga gabar tekun arewacin Amurka ta Kudu. Bayan sun ci gaba da zama a Jamaica kusan shekaru 900, an shafe Kabilar Tainos a cikin shekaru 50 na mamayar Mutanen Espanya a 1494, mutanen Spain sun gudo daga turai saboda, yunwa da rashin jure wa cututtuka. Yawancin Tainos sun yi jayayya da mamayar Mutanen Espanya a ƙasarsu kuma wasu ma sun zabi su kashe kansu maimakon zama bayi.
Kalmar Jamaica ta samo asali ne daga kalmar Arawak Xaymaca, ma'ana "Ƙasa mai itatuwa da ruwa".
Lokacin Mutanen Espanya
Christopher Columbus shi ne Bature na farko da ya taka kafarsa a tsibirin a ranar 3 ga Mayu, 1494, a lokacin tafiyarsa ta biyu zuwa gano Sabuwar Duniya. Mutanen Espanya ne suka zauna a Jamaica a cikin 1510 kuma sun tilasta wa 'yan asalin wajen yan kabilar Taino su shiga bauta kuma a ƙarshe sun hallaka su. A farkon karni na 16 an fara aikin shigo da bayi daga Afirka ta Yamma don yin aiki a Jamaica.
Garin farko a Jamaica, Mutanen Espanya ne suka gina shi a cikin Saint Ann's Bay kuma ana kiransa da Sevilla Nueva. A cikin 1538 Mutanen Espanya sun mayar babban birnin Jamaica zuwa Garin Mutanen Espanya. Duk da haka, Mutanen Espanya ba su taɓa zama da yawa a birnin ba, domin ba su sami zinari a tsibirin ba. Maimakon haka, sun kafa gonaki don ba da abinci ga jiragen ruwa na Spain da ke tafiya tsakanin Turai da Amurka. Spain ta kasance mai iko da Jamaica sama da shekaru 150 kuma ana iya ganin alamun wannan lokacin a gine-ginen tarihi na Garin Mutanen Espanya da kuma sunayen Mutanen Espanya da yawa da aka sanya wa koguna, tsaunuka da garuruwan Jamaica.
Zamanin Burtaniya da Yan fashin Teku
A shekara ta 1655 sojojin ruwa na Birtaniya sun kwace Jamaica daga hannun Mutanen Espanya. Birtaniya ta ci gaba da rike mulkin Jamaica sama da shekaru 300. Turawan Ingila sun yi amfani da damar da kasar Jamaica ke da shi a tsakiyar yankin Caribbean wajen kalubalantar yan fashin teku da mamayar da Spaniya ke da shi a yankin da kuma kawo cikas ga cinikin zinari da azurfa.
Yayin da da yawa daga cikin turawan Ingila na farko a Jamaica sun kasance masu mallakar filaye, wasu kuma ƴan fashin teku ne waɗanda suke yin aiki tare da izinin Burtaniya. Mafarauta irin su Sir Henry Morgan sun haɗu tare da 'mahaya da 'yan kasada don kai hari ga Mutanen Espanya waɗanda ke ɗauke da zinariya da azurfa daga Amurka ta Tsakiya da Kudancin Amurka zuwa Spain. Ba da daɗewa ba hedkwatarsu a Port Royal ta zama mai arziki da zinare na Sipaniyawa da suka kwace kuma an san shi a ƙarni na sha bakwai a matsayin "mafi girman birni a duniya".
Port Royal ta kusan lalacewa gaba daya a shekara ta 1692 sakamakon mummunar girgizar kasa, bayan shekaru 30 wata guguwa ta kara lalata yankin, Ingila da Spain sun sanya hannu kan yarjejeniyar zaman lafiya kuma mafarauta sun tafi. Jamaica ta kara shiga harkar kasuwanci da fitar da sikari, koko da sauran kayayyakin amfanin gona.
Tafiyar mafarauta, tare da girgizar kasa da ta lalata Port Royal ya haifar da haɓakar ƙauyen kamun kifi na kusa na Kingston wanda ya zama tashar jiragen ruwa a gefen kudancin tsibirin. Kingston ya zama babban birnin Jamaica a 1872.
